I dzień: BACHLEDÓWKA - Raba Wyżna 

BACHLEDÓWKA(1064 m.n.p.m.) 

        Około 8 km od Zakopanego, na wprost Gubałówki, nad wsią Czerwienne, wznosi się góra zwana Bachledówką (ok. 1000 m. npm.). Góra przejęła nazwę od niejakiego Bachledy, który kiedyś tę górę zamieszkiwał. Przed II wojną światową mieszkały tu Panie z Wilna: księżna Bułhak-Prińska i Helena Kowieńska, późniejsza Pani Jarząbek. P. Jarząbek za cudowne ocalenie w czasie wojny dom na Bachledówce ofiarowuje w roku 1955 Paulinom z Jasnej Góry. A na miejscu domu P.Prińskiej wznosi się dzisiejsza okazała świątynia. Dom na Bachledówce stał się miejscem, gdzie wypoczywali Paulini i uczestniczyli w rekolekcjach. Korzystali z niej również księża diecezjalni i młodzież. Najznakomitszymi gośćmi Bachledówki byli: Stefan Kard. Wyszyński i Kard. Karol Wojtyła - Ojciec św. JanPaweł II. Do kaplicy na Bachledówce od początku przychodzili górale z Czerwiennego. Dla przybywających tu ludzi z czasem trzeba było wybudować nowy kościół. W roku 1984 erygowano tu środek duszpasterski, a w 1988 utworzono parafię. 

\ 

Czarny Dunajec (670 m. n.p.m.) 

        Wieś o charakterze miasteczka, leżąca na lewym brzegu rzeki o tej samej nazwie - Czarny Dunajec. Dla Czarnego Dunajca charakterystyczne są domy posiadające ganki wsparte na dwóch kolumnach, kryte osobnym daszkiem. Osadę założył w 1552 r. w swojej posiadłości Tomasz Miętus i postawił tu drewniany kościół p.w.Trójcy Przenajświętszej. Gdy w r. 1605 utworzono tu parafię, którą wydzielono z bardzo rozległej parafii Ludźmierz, kościół ten stał się kościołem parafialnym.Do parafii Czarny Dunajec należały wtedy następujące wioski: Rogoźnik, Stare Bystre, Ratułów, Ciche, Międzyczerwienne (obecnie Czerwienne), Chochołów, Ciche, Załuczne, Podczerwone, Odrowąż, Dział, Pieniążkowice, Długopole, Wróblówka, Witów, Dzianisz, Nowe Bystre i osada Zakopane. W roku 1787 kościół spłonął. Do roku 1798 wzniesiono nowy, murowany. Ponieważ sklepienie kościoła wciąż pękało, podjęto kilka prób jego przebudowy. W czasie pożaru CzarnegoDunajca w roku 1859 spłonął także kościół. Od roku 1864 do 1871 trwała budowanowego kościoła, który zachował się do dzisiejszego dnia. Kościół wznosi ks.Jan Komperda z Wróblówki. Następni proboszczowie ozdabiają kościół. W kościeleznajdują się rzeźby autorstwa tutejszych, ludowych twórców. 

Ludźmierz (600 m. n.p.m.) 

      To jedna z najstarszych wsi na Podhalu. W 1234 r. Teodor Gryfit - wojewoda krakowski wzniósł w Ludźmierzu, za pozwoleniem biskupa krakowskiego Wiesława świątynię p.w. Najśw. Maryi Panny. Miała onasłużyć potrzebom religijnym osadników karczujących lasy i uprawiających górską ziemię. Teodor w 1238 r. sprowadza z Jędrzejowa do Ludźmierza cystersów, którzy zasłynęli z nowoczesnych metod uprawy roli. Nadał im przywilej zakładania nowych osad na Podhalu. Liczne grabieże granicznych rozbójników, wylewy Dunajca i ostry klimat sprawiły, że zakonnicy przenieśli się w 1242 r. do Szczyrzyc.Dalej jednak prowadzili działalność kolonizacyjną. To dzięki nim powstały m.in.takie osady jak: Nowy Targ, Szaflary, Krauszów, Długopole. Od tego czasu cystersi byli tylko plebanami. Od 1824 r. parafię prowadzą już księż adiecezjalni. Obecny kościół wybudowano w 1877 r. na miejscu starego, drewnianego, którego rozbiórki dokonano w 1869 r. W roku 1796 spłonął klasztor cysterski. Ludźmierz jest miejscem urodzenia piewcy Podhala, poety, dramaturga i powieściopisarza Kazimierza Przerwy-Tetmajera (1865 - 1940), twórcy cyklu powieści o Tatrach i Podhalu, w tym "Na Skalnym Podhalu" i "Legendy Tatr". W dziele pt. "Na Skalnym Podhalu" Tetmajer przedstawił urzekający obraz swojej wsi Ludźmierz. 

Figurka Matki Bożej - Królowej Podhala ("Gaździny Podhala") 

        Protokoływizytacyjne kościoła w Ludźmierzu z 1567 r. mówią o istnieniu statuły łaskami słynącej Matki Bożej Ludźmierskiej. Według tradycji figurę Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus przywiózł do kościoła w Ludźmierzu węgierski kupiec, jako wotum wdzięczności Matce Bożej za uratowanie życia. Kupiec ten handlował winem. Jadąc szlakiem z Niziny Węgierskiej do Polski, przejeżdżając przez Dolinę Nowotarską, zabłądził w pobliżu Ludźmierza i ugrzązł w torfowisku z wozem obładowanym beczkami z winem. Zbliżała się noc. Nie widząc znikąd ratunku zaczął wołać do Matki Bożej o pomoc i przyrzekł dla Niej wotum. Modlitwaz ostała wysłuchana. Ukazująca mu się Matka Boża z Dzieciątkiem na ręku wyprowadziła nieszczęsnego kupca z grząskiego torfowiska. 

        Cudowna figura zasłynęła cudami. Od XVII w. zaczęli ściągać do Ludźmierza pielgrzymi nie tylko z Podhala, ale również ze Spisza, Orawy i Węgier. Z czasem MBLudźmierskiej nadano tytuł Królowej Podhala - "Gaździny Podhala". Cudowną figurę koronował Stefan kard. Wyszyński Prymas Polski w obecności 22 biskupów i 200 tys. wiernych, 15 sierpnia 1963 r. Wtedy miał miejsce znaczący fakt. Gdy czterech biskupów wśród których był ks. Bp Karol Wojtyła, uniosło feletron z figurą, aby pobłogosławić zgromadzony lud wypadło z rąk Matki Bożej berło. W locie złapał je ks. Bp Karol Wojtyła. Wielu uznało to za wielki znak. Po wielu latach okazało się, że Karol Wojtyła został Ojcem św. 8 czerwca 1979 r. cudowna figura zostaje przewieziona do Nowego Targu na spotkanie z Ojcem św.Janem Pawłem II w czasie jego I Pielgrzymki do Ojczyzny. 

        Z 18 na 19 marca 1983 r. włamano się do kościoła w Ludźmierzu i skradziono korony z cudownej figury. 22 czerwca tego roku Jan Paweł II w czasie II Pielgrzymki do Ojczyzny poświęcił nowe korony na Błoniach Krakowskich. Korony te nałożył na figurę 15 sierpnia 1983 r. ks. Kard. Franciszek Macharski. 

MODLITWA DO MATKI BOŻEJ GAŹDZINY PODHALA W LUDŹMIERZU 

ŚwiętaMaryjo, Ludźmierska Panienko,
Pierwszej świątyni Podhala Mieszkanko.
Osiadłaś tutaj między górami
Królowo Podhala módl się za nami! 

- Abyś nas Podhalan do wielkości i sławy na chwałę Polski wywyższyć raczyła - Prosimy Cię Pani! 

- Abyś nas zachowała od złości, zemsty, chytrości inałogu pijaństwa – Prosimy Cię Pani! 

- Abyś nas uchronić raczyła od gradu, piorunów,kurniawy i porwania przez wicher halny – Prosimy Cię Pani! 

Panienko Najświętsza w Ludźmierzu cudami słynąca - módl się za nami! 

Pieniążkowice 

        Zwane też Maciejowskie założył Krzysztof Stoch, dostawszy przywilej od Jana Pieniążka - dzierżawcy dóbr nowotarskich. Ród Pieniążków z Krużlowej lokował na terenie starostwa nowotarskiego aż 22 wsie królewskie. Drewniany, XIX-wieczny kościółek przed stulaty zastąpiła nowa, murowana świątynia pod wezwaniem Matki Boskiej Bolesnej. Główny ołtarz zdobi barokowy obraz z wizerunkiem patronki parafii. Dzwon, liczący już cztery wieki, kupiono ponoć w Jordanowie. Uchowało się też we wsi trochę drewnianych góralskich chałup. Na szczyt Żeleźnicy (912 m n p.m.) można dojśćpięknym szlakiem z Szaflar przez Dział i Pieniążkowice. Legenda głosi, że góra otwiera się raz w roku - na dźwięk rezurekcyjnych dzwonów - by odsłonić ukrytew niej skarby. 

Bielanka 

        Po lewejstronie drogi na Rabę Wyżną stoi nowy kościół, którego kamień węgielny, wziętyz grobu św. Piotra na Watykanie, 11 października 1982 r. poświęcił papież Jan Paweł II. 

Raba Wyżna 

        Położona wdolinie rzeki Raby, która przepływa później przez Rabkę i Myślenice. Kościół p.w. św. Stanisława, biskupa i męczennika. Parafia powstała w XVI w. Z tej parafii i okolic, wyjeżdża do Warszawy grupa pielgrzymów, by uczestniczyć w Pieszej Pielgrzymce z Warszawy na Jasną Górę ("biała" 15). Tutaj też wypoczywała młodzież z "Jasnogórskich Hal" (Jasnogórskie duszpasterstwo młodzieży). Z tej parafii pochodzi ks. Kard. Stanisław Dziwisz,metropolita krakowski, kapelan ks. Kard Karola Wojtyły, potem papieża JanaPawła II. 

II dzień: Raba Wyżna - Maków Podhalański 

Wysoka (525 m. n.p.m.) 

        Wysoka – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Jordanów. Wieśpołożona jest  na płaskim wzniesieniu w zakolu Skawy. Pierwsze wzmianki o Wysokiej pochodzą z 1581, kiedy to stanowiła onawłasność wojewody kaliskiego Kacpra Zebrzydowskiego.  

Na początku II wojny światowej wieś stanowiła miejsce zaciętych walk z Niemcami. W dniach1 i 2 września 1939 wojska polskie pod dowództwem płk. Stanisława Maczka, wspierane przez miejscową ludność, stoczyła nierówną walkę zjednostkami pancernymi wojsk hitlerowskich. W odwecie za pomoc mieszkańców wieśzostała spacyfikowana. W 1946 Wysoka otrzymała Order Krzyża Grunwaldu. Na cmentarzu znajdują się mogiły 50 żołnierzy i partyzantów poległych w latach 1939-45. W 1955 r. wystawiono pomnikku czci poległych. W Wysokiej znajduje się XVI-wieczny dworek szlachecki.W jego wnętrzu zachowało się XVII-wieczne sklepienie kolebkowe z lunetami. Dworek został odrestaurowany i stanowi obecnie siedzibę Bractwa Lutniowego, które organizuje tutaj koncerty muzyki dawnej. W Wysokiej w  roku 1990 wybudowano kościół p.w. Matki Bożej, którego kamień węgielny poświęcił Jan Paweł II. Kościół obsługiwany jest przez księży z Jordanowa.  

        W wiosce Wysoka w 1816 r. urodził się Józef Stolarczyk - pierwszy proboszcz Zakopanego. W Podolińcu na Spiszu ukończył liceum oo. Pijarów, później wstąpił do seminarium w Tarnowie. Do Zakopanego przybył w 1847 r. z Tarnowa, gdzie pełnił funkcję wikarego w kościele parafialnym. Zmarł w roku 1893. 

Jordanów (450 m. n.p.m.) 

        Miasto ocharakterze letniskowym, malowniczo położone na skarpie nad rzeką Skawą, na skrzyżowaniu dawnych handlowych dróg z Myślenic w kierunku Orawy i Żywca oraz ze Śląska do Nowego Sącza i na pograniczu Beskidu Wyspowego, średniego i Pasma Podhalańskiego. Jordanów został założony w 1564 r. przez wojewodę krakowskiego Spytka Jordana z Zakliczyna. Przywilej na założenie Miasta Jordanów otrzymał od  króla Zygmunta Augusta. Budowę osady rozpoczęto w 1568 r. W 1571 r. otrzymała ona już prawa miejskie. W 1576 r. król Stefan Batory obdarzył miasto przywilejem odbywania jarmarków, z których Jordanów zasłynął szczególnie w XVII w. Głównym zajęciem ludności była uprawa roli, garncarstwo oraz handel bydłem i płótnem. Miasto stanowiło też ważny punkt na trakcie solnym z Myślenic przez Spytkowice i Orawę na Węgry. W mieście Jordanów znajduje się też karczma dworska z początku XIX w. Wokół rynku zachowały się jeszcze drewniane domy o zrębowej konstrukcji z XVIII i XIX w. W rynku znajduje się dom Sióstr Prezentek, które corocznie goszczą pielgrzymów z gór. 

        W 1651 r. wo kolicy Jordanowa szerzył się ruch wzniecony przez Kostkę Napierskiego, a w XVIII w. konfederaci barscy prowadzili tu operacje wojskowe przeciwko wojskom rosyjskim.  

        Obok centrum miasta znajduje się: neogotycki kościół p.w. Trójcy św. i św. Wawrzyńca, zbudowany w 1913 r. Można w nim zobaczyć zabytkowe obrazy, portrety i posągi zdrewnianego kościoła (XVII-XVIII w.).   

Obecnie jest to Sanktuarium Matki Bożej Trudnego Zawierzenia. Pierwszy kosciółek drewniany zostaje wzniesiony wroku 1576 przez żonę zmarłego Spytka Jordana Annę Jordanową z Sieniawskich. W roku 1618 - pojawia się pierwsza wzmianka historyczna o obrazie Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus, czczonej jako Pani Jordanowska. W roku 1932 wizytuje Miasto Jego Eminencja ks. Kardynał Stefan Sapiecha - Metropolita Krakowski, który uczestniczy w uroczystym posiedzeniu Rady Miasta. W roku 1967 wybucha groźny pożar kościoła parafialnego, powstały w wyniku wyładowań atmosferycznych. Dzięki sprawnej akcji gaśniczej straży pożarnych udało się uratować świątynię. Spłonął tylko dach kościoła. 25-09-1994 dokonała sie Koronacja obrazu Matki Bożej Trudnego Zawierzenia - Pani Jordanowskiej przez Jego Eminencja ks. Kardynał Franciszek Macharski - Metropolita Krakowski.   

W kościele tym czczeni sąparafianie błogosławieni ks. Piotra Dańkowskiego i ks. Stanisława Pyrtka (beatyfikacja przez Jana Pawła II - 13 czerwca 1999 r.)  

Bł. Piotr Edward Dańkowski,  ur. 21 czerwca 1908 w Jordanowie, zamordowany 3 kwietnia1942 w Oświęcimiu.Ukończył gimnazjum w Nowym Targu, a w 1926 wstąpił do WyższegoSeminarium Duchowego w Krakowie.Studiował teologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Święcenia kapłańskie otrzymał 1 lutego 1931 kościele św. Anny w Krakowie. Ks. Piotr pracował jako wikariusz w parafiach: Pobiedrze (1931-1932), Sucha Beskidzka (1932-1935) oraz Zakopane (1935-41). W Zakopanem pełnił obowiązki katechety w Gimnazjum i Liceum im. Oswalda Balcera, był spowiednikiem sióstr albertynek i był zaangażowanyw pracę społeczną. W czasie wojny prowadził ze swym bratem Stanisławem nasłuch radiowy i redagował komunikaty. Został aresztowany 10 maja 1941 i poddawano go przesłuchaniom w katowni Podhala "Palace". Przetrzymywano go w więzieniu w Tarnowie, a w grudniu1941 został przewieziony do Oświęcimia. Otrzymał numer 24529 i został włączonyd o komanda Rajsko pracującego w "Bunawerke". Razem z nim pracował administrator parafii w Białym Dunajcu, ks. Władysław Puczka, który dałświadectwo o jego śmierci. Skazano go na śmierć w lutym 1942. W Niedzielę Palmową zwierzył się księdzu Puczce, że kapo zapowiedział mu na Wielki Tydzień Drogę Krzyżową. Zmarł z kłodą na ramionach 3 kwietnia 1942 r. w Wielki Piątek, żegnając się ze swoim przyjacielem: "Do widzenia w niebie!" Ciało spalono w krematorium obozowym. Został beatyfikowany razem ze 107 innymi męczennikami II wojnyświatowej 13 czerwca1999 roku przez papieża Jana Pawła II. 

Ks.Stanisław Pyrtek był góralem. Urodził się 21 III 1913 r. w Bystrej Podhalańskiej w parafii Jordanów. Po skończeniu liceum w Nowym Targu wstąpił do Seminarium Duchownego w Wilnie. Po wybuchu II wojny światowej z narażeniem życia przedostał się z południa Polski do Wilna. Święcenia kapłańskie przyjął 16 VI 1940 r. Pracował przez rok w parafii Dukszty Pijarskie koło Wilna, a następnie w Ikaźni na Brasławszczyźnie. Za nauczanie dzieci religii w parafii Ikaźń został wydany na niego i proboszcza wyrok śmierci, o czym zostali potajemnie powiadomieni. Jednak nie uciekli. Gdy aresztowano proboszcza, ks. Pyrtek udał się do Brasławia, aby go ratować. Jego też uwięziono. W więzieniu brasławskim kapłanów bito i maltretowano. Z Brasławia więźniów przewieziono w wigilię Bożego Narodzenia 1941 r. do więzienia w Głębokim. W pierwszych dniach marca 1942 r. kapłan został przeniesiony ze szpitala do więzienia i umieszczony w celi śmierci. Tam w nocy jeszcze się wyspowiadał, odprawił Mszę św. i napisał bardzo wymowny list do najbliższych na kartkach brewiarza. 

Ks. Pyrtek w brewiarzu napisał do Ojca i Rodzeństwa: "Te kilka godzin dzieli mnie od śmierci niczem nie zasłużonej. Obowiązkiem kapłana jest złożyć i tę ofiarę za Chrystusa. Ginę za nauczanie religii. Nie płaczcie ani się smućcie pomnie, idę do Mamusi i tam wszyscy się spotkamy..." 

Wraz z dwoma innymi księżmi został rozstrzelany przez Niemców rankiem 4 III1942 r. w lasku Borek koło Berezwecza. Ginął ze słowami "Niech żyje Chrystus Król!" na ustach. Wśród kapłanów archidiecezji wileńskiej oraz wiernych parafii Ikaźń  przechowuje się pamięć o nim jako męczenniku za wiarę. 

Został beatyfikowany razem ze 107 innymi męczennikami II wojnyświatowej 13 czerwca1999 roku przez papieża Jana PawłaII. 

MODLITWA DO MATKI BOŻEJ TRUDNEGO ZAWIERZENIA 

W JORDANOWIE 

Matko Boża Jordanowska: prosimy, abyś całe to duchowe dziedzictwo, któremu na imię "Polska", raz jeszcze przyjęła z wiarą, nadzieją i miłością, taką jaką zaszczepia w nas Chrystus: 

- abyśmy nigdy nie zwątpili i nie znużyli się, i nie zniechęcali, 

- abyśmy nie podcinali sami tych korzeni, z których wyrastamy, 

- abyśmy mieli ufność nawet wbrew każdej swojej słabości, 

- abyśmy szukali zawsze duchowej mocy u Tego, u którego tyle pokoleń ojcównaszych i matek ją znajdowało, 

- abyśmy od Chrystusa nigdy nie odstępowali, 

- abyśmy nigdy nie utracili tej wolności ducha, do której On wyzwala człowieka, 

- abyśmy nigdy nie wzgardzili tą Miłością, która jest Największa, która sięwyraziła przez krzyż, a bez której życie ludzkie nie ma korzenia, nie ma sensu. 

Dzisiaj to wszystko co jest trudne, zawiłe, nie dorozwiązania po ludzku, polecamy Tobie o Matko Trudnego Zawierzenia. Amen. 

(modlitwa ułożonana podstawie słów Ojca św. Jana Pawła II z roku 1983, wypowiedzianych do Polaków) 

Osielec (425 m. n.p.m.) 

        Wieś Osielec położona jest na kolejowym szlaku z Krakowa do Zakopanego oraz przy drodze Bielsko-Biała - Nowy Sącz. Jest to wieś letniskowa znajdująca się w rejonie malowniczego, przełomowego odcinka Skawy oddzielającego pasmo Beskidu Średniego od Pasma Babiogórskiego. Nad wsią królują wzniesienia Łysej Góry 630 m, Przykca 738 m i Cupla 887 m. Wieś została założona I poł. XVI wieku przez Mikołaja Jordana.  

Najpiękniejszymi zabytkami, wartymi zobaczenia są: kościół w stylu neoklasycystycznym zbudowany w latach 1838-41 pod wezwaniem św. Filipa i Jakuba. We wnętrzu kościoła znajduje się ołtarz i organy wykonane przez twórców ludowych z Waksmunda i Lubnia. Obok klasycystyczna plebania z 1844 r. 

                Na terenie wsi znajduje się wielki kamieniołom na zboczu Łysej Góry - obecnie na nowo eksploatowany. U jego podnóża przepływa rzeka Skawa, która wijąc sie tworzy zakola, które w lecie są wspaniałymi miejscami do kąpieli. Jadąc z Osielca w stronę Rabki warto zatrzymać się na Osieleckiej Górze, gdzie przy pięknej pogodzie podziwiać można panoramę Tatr. 

Maków Podhalański (360 m. n.p.m.) 

        Początki osadnictwa na obszarze gminy sięgają najprawdopodobniej 2. połowy XIV wieku. Aczkolwiek pierwsze pewne wzmianki pochodzą dopiero z początku XV wieku - wd okumencie z 1410 wymieniony jest wraz zkilkunastoma okolicznymi wsiami Maków, Juszczyn i Kojszówka. Z 1562 pochodzi pierwsza wzmianka o wsi Biała (dzisiejszej Białce),n ajmłodszą wsią jest Wieprzec. W Makowie dość szybko powstała parafia, która zasięgiem objęła znaczny obszar. Od początku wsie dzisiejszej gminy wchodziły w skład starostwa lanckorońskiego. Również później były połączonewspólnym losem. Cały ten obszar znany był z wyrobów z drewna - rzemieślnicy z Makowa mieli m.in. obowiązek dostarczania do żup solnych w Wieliczce beczek na sól i stempli do kopalni. Obok rzemiosła podstawą lokalnej ekonomii było rolnictwo. Wsie te tworzyły jeden zespół dóbr ziemskich z siedzibą w Makowie. I to właśnie Maków był najlepiej rozwijającą się wsią w tym obszarze. Dzięki temu w 1. połowie XIX wieku wieś otrzymała prawa miejskie, a na początku XX wieku była przez kilka lat siedzibą powiatu. 

        Miasto i letnisko, ośrodek leczniczy i turystyczno-wypoczynkowy, leżący przy atrakcyjnej trasie z Górnego śląska na Orawę, Podhale i Tatry. Walory turystyczne i klimatyczne Makowa odkrył na początku XX w. krakowski lekarz Jan Pareński. Poznali się na walorach tego miasta i Szwedzi, którzy tutaj chcieli budować sanatoria dla skandynawskich rekonwalescentów. Historia Makowa sięga połowy XIV w. A miastem Maków został ok. 1840 r., gdy zaczęło się tu rozwijać hutnictwo (znana była huta "Maurycy" na południowych stokach Makowskiej Góry). Wzmianki o parafii pochodzą z 1358 r. Poza Makowem obejmowała ona wsie:Osielec, Juszczyn, Budzów i Grzechynię. Pierwszy kościół był zbudowany z drewna, a wzniesiono go tam, gdzie obecnie jest ogród plebanii. Stoi tam kamienna kolumna wystawiona 1749 r. Stary kościół p.w. św. Klemensa w 1745 r. rozebrano. Obraz świętego przeniesiono do Zawoi. Obecnie można zwiedzić późnoklasycystyczny kościół Nawiedzenia Pańskiego z 1826-28, z pozostałościami poprzedniej budowli z przełomu XVII i XVIII w. (kaplica i mury prezbiterium). Kościół ten obejmujący tylko dzisiejszą zakrystię, poświęcił w 1690 r. bp Szembek. Około 1701 r. dobudowano drugą część kościoła. To dzisiejsze prezbiterium. W latach 1826 - 28 dokonano przebudowy kościoła i powiększono godo dzisiejszych rozmiarów. 

Cudowny obraz MatkiBożej Makowskiej - Patronki Rodzin 

            W makowskim kościele od dawna znajduje się cudowny obraz Matki Bożej. Według znawców pochodzi on z końca XVI w. i jest kopią obrazu jasnogórskiego. Nie ma jednak szram na obliczu Matki Bożej. W 1602 r. kard. Bernard Maciejewski poświęcił ten obraz. "Złota księga" z 1648 r.mówi o wielu łaskach otrzymanych w tym miejscu. W 1946 r. po II wojnie światowej książę kard. Sapieha przed tym obrazem oddaje swoją Archidiecezję Krakowską Niepokalanemu Sercu Najświętszej Maryi Panny. 30 marca 1978 r. papież Paweł VI, na prośbę Stefana kard. Wyszyńskiego, pozwala na koronację Matki Bożej Makowskiej. Koronacja Obrazu M.B. Makowskiej 10 czerwca 1979 r. na Błoniach Krakowskich dokonuje już polski papież Jan Paweł II. Intronizacja ukoronowanego już Obrazu w Makowie Podhalańskim dokonała się 12 sierpnia tego samego roku w obecności licznych rzesz wiernych, biskupów z kraju i zagranicy (był obecny m.in. biskup z Afryki). Obok cudownego obrazu Matki Bożej, kościół makowski może się poszczycić zabytkową rzeźbą Chrystusa na krzyżu z XVII w.(boczny ołtarz Bractwa Cierniowej Korony) oraz starym dzwonem z 1547 r.,znajdującym się na wieży. 

MODLITWA DO PATRONKI RODZIN W MAKOWIE PODHALAŃSKIM 

MatkoZiemi Makowskiej i Patronko Rodzin 

- bądź drogą wiodąca do nieba, 

- bądź pomnożycielką cnót naszych, 

- bądź pocieszycielka naszą! 

Od złośliwości względem bliźnich naszych - zachowaj nas Matko!
Od zalania naszych rodzin alkoholem - uchroń nas Matko!
Od nieszczęsnych rozwodów - ustrzec nas Matko! 

Matko Makowska, dobroci nieskończona - módl się za nami! 

III dzień: Maków Podhalański -Stanisław Górny 

Makowska Góra (699 m. n.p.m.) 

        Z Makowskiej Góry, przy przejrzystym powietrzu można upajać się nawet widokiem Tatr i Babiej Góry, która króluje nad całym łańcuchem Beskidów Wysokich. Babia Góra (1725 npm.) jest jednym z najpopularniejszych szczytów w Polsce.  

Budzów (355 m. n.p.m.) 

        Wieś u zbiegu potoków Paleczki i Jachówki, u południowego podnóża góry Chełm (603 m. n.p.m.). We wsi znajduje się kościół MB Pocieszenia z 1913 r., w stylu neoromańsko-gotyckim oraz trzy murowane kaplice z kamiennymi posągami Chrystusa z pierwszej połowy XIX w. W Gminnym ośrodku Kultury (Budzów nr 451) obejrzeć można kolekcjes tarych przedmiotów, m.in. stare zegary i meble.  

Strońska Góra (508 m. n.p.m.) 

        Widać stąd znakomicie klasztor oo. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej i niektóre kaplice. Teren przed nami jest otwarty i mamy rozległe pole widzenia na łagodne wyżyny i szachownice uprawnych pól. Pomiędzy Makowem a Kalwarią w maju 1769 r. rozegrała się bitwa Konfederatów Barskich z wojskami rosyjskimi. 1 listopada 1769 r. Kazimierz Pułaski, dowodząc oddziałem Konfederatów uderzył na Rosjan pod pobliską Lanckoroną i odrzucił ich aż pod Myślenice. Trzy dni później (4 XI) w klasztorze kalwaryjskim odprawione zostało nabożeństwo dziękczynne z okazji tego zwycięstwa. Było to w roku 1769, czwartego listopada, w sam dzień św. Karola, a tak pamiętam, jakby się to działo onegdaj - pisze Henryk Rzewuski w "Pamiętniku Soplicy" - słuchaliśmy Mszy św. w kościele Ojców Bernardynów w Kalwarii. Kościół był nabity szlachtą, którym mnóstwo panów przewodziło. Wg H. Rzewuskiego byli tam m.in. Karol Radziwiłł, Joachim Potocki, Stanisław Rzewuski i Michał Pac. 23 maja 1771 r. na łuku: Myślenice - Sułkowice - Jastrzębia - Skawinki - Zachełmna - Budzów - Sucha, rozegrała się kolejna bitwa Konfederatów. 1600 Konfederatów walczyło z 4500 żołnierzami rosyjskimi. Rosjanie pokonali Konfederatów dowodzonych przez oficera francuskiego - Karola F. Dumorieza (1739-1823). Tu zaznaczyć trzeba, te Francja przysłała wówczas wielu oficerów na pomoc "barskiej partyzantce", bytym sposobem osłabić Rosję. Zginęło wtedy 300 Konfederatów, a ok. 200 wzięto do niewoli. Nie było wtedy wśród Konfederatów Kazimierza Pułaskiego, który miesiąc wcześniej pokonał Rosjan uderzając na nich niespodziewanie między Skawiną a Lanckoroną. 

Kalwaria Zebrzydowska (340-400 m. n.p.m.) 

        Miasto malowniczo położone u płn.- wsch. podnóża góry Żar (527 m n.p.m.). Kalwaria od XVIII w. jest słynnym na skalę europejską ośrodkiem stolarstwa. Początki Kalwarii sięgają 1600 r., kiedy to wojewoda krakowski Mikołaj Zebrzydowski rozpoczął tutaj budowę klasztoru i kościoła Bernardynów oraz stacje Drogi Krzyżowej. Budowę rozpoczęto w latach 1603 - 1609. Przy budowie zaangażowano wybitnych architektów włoskich. Rozbudowę budynków sakralnych prowadzili później Czartoryscy. W sąsiedztwie klasztoru znajdują się pozostałości późnobarokowego pałacu Czartoryskich z lat 1714 - 1715. Do kościoła z dwuwieżową fasadą od strony północnej przylegają trzy kaplice z XVII i XVIII w. Przed zachodnią fasadą kościoła znajduje się dziedziniec odpustowy z 1624 r., zwany Placem Rajskim. Wokół kościoła i klasztoru i na stokach góry Żar rozmieszczono 41 manierystycznych i barokowych kościółków i kaplic, które tworzą pierwszy w Polsce "krajobrazowo-przestrzenną" Drogę Krzyżową. W Wielkim Tygodniu przed Wielkanocą odbywają się tutaj przedstawienia pasyjne,a w dniach 8-15 sierpnia przedstawienia ilustrujące Zaśnięcie Matki Bożej. 

Cudowny Obraz Matki Bożej Kalwaryjskiej 

        Namalowanyolejną farbą na płótnie (79 x 90 cm) przedstawia Matkę Bożą z Dzieciątkiem na prawym ramieniu. Specjaliści orzekli, że jest kopia obrazu MB Myślenickiej. Oryginał jest dziełem nieznanego malarza za szkoły włoskiej (XV - XVI w.) i znajduje się w Polsce od 1596 r. Obraz MB Kalwaryjskiej należał do plebanów z Krzywaczki i Marcyporęby, a w 1639 r. znalazł się w posiadaniu Stanisława Paszkowskiego, właściciela wsi Kopytówka, położonej w odległości 12 km od Kalwarii. Z przekazów kronikarzy dowiadujemy się, że w dniu 3 maja 1641 r. obraz Matki Bożej zapłakał krwawymi łzami. O fakcie tym S. Paszkowski powiadomił władze duchowne. W krótkim czasie obraz znalazł się u OO. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej. Zaraz zaczęli ściągać do Kalwarii pielgrzymi z różnych stronPolski, a także z krajów sąsiednich. Systematycznie zaczęto obchodzić uroczystości maryjne a zwłaszcza na Wniebowzięcie - 15 sierpnia. Cudowny obrazzostał ukoronowany 15 sierpnia 1887 r. przez kard. Albina Dunajewskiego,biskupa krakowskiego. Kaplicę dla cudownego obrazu wzniósł w latach 1641- 1667 Michał Zebrzydowski. Jest to szczególnie piękna, nastrojowa i bogata architektonicznie kaplica w stylu wykształconego baroku. 

        W dniu 7 czerwca 1979 r. Ojciec św. Jan Paweł II, w czasie Pierwszej Pielgrzymki do Ojczyzny, w Kalwarii ogłosił tutejszy kościół bazyliką. Modlił się tu wielokrotnie obecny Ojciec św. jako gimnazjalista, jako kapłan, biskup,kardynał i jako papież. Ogromnie lubię tuprzychodzić..., bo Kalwaria buduje człowieka powiedział Jan Paweł II. W Kalwarii modlili się także królowie, m.in. Władysław IV po zwycięstwie nad Turkami pod Chocimiem i król Jan Kazimierz oraz cesarz austriacki Franciszek I z żoną i dworem oraz cesarz Józef II. 

MODLITWA DO MATKI BOŻEJ W KALWARII ZEBRZYDOWSKIEJ 

Najukochańsza Matko Kalwaryjskiego Sanktuarium, Pani Ty nasza, największa po Bogu pociecho! Z głęboką pokorą i dziecięcą ufnością zbliżamy się do Ciebie i błagamy, żebyś nam wyjednała u Swego Syna miłosierdzie za nasze grzechy i skuteczną pomoc w potrzebach naszych. 

W tym miejscu przez Ciebie wybranym, tak wiele razy pomagałaś ludziom cierpiącym, smutnym i nieszczęśliwym, dlatego i my ufamy, żenas nie opuścisz w naszych zmartwieniach, ale jako Matka najlepsza weźmiesz nas w swoją opiekę teraz i przy śmierci. Amen! 

Stanisław Górny 

        Stanisław Górny, zwany też Szlacheckim, jako wieś śląska,istnieje od pocz. XIVw. W 1448 r. książę zatorski Wacław potwierdził sprzedaż tej wsi przez Gothardta z Brzezinki, Mikołajowi z Benczyna h. Radwan; później Stanisław Górny należał do Paszkowskich, w XVIII w. do Czartoryskich z Kalwarii a w XIX w. do Brandysów. Parafia wydzielona z części parafii Marcyporęba i Zebrzydowice.  

Nowo wybudowany kościół jest p.w. Niepokalanego Serca Matki Bożej. Na uwagę zasługują w kościele ciekawie wykonane przez tutejszego proboszcza z ceramiki wizerunek Matki Bożej i Droga Krzyżowa. 

        W pobliskim Stanisławie Dolnym mieszka P. Stanisław Żmija, który robił buty dla Jana Pawła II. Pan Stanisław zrobiłp ierwszą parę butów dla Jana Pawła II w roku 1982. Później robił buty dla papieża zawsze, ilekroć jechał do Rzymu, albo kiedy Jan Paweł II przyjeżdżał do Polski. Ile ich było w sumie - nie potrafi powiedzieć. Teraz zrobił buty dla Benedykta XVI. Przekazał je kard. Stanisławowi Dziwiszowi, by za jego pośrednictwem dotarły do Ojca Świętego. Poprzez znajomych księży poznał nawet numer buta papieża: 42. 

IV Dzień: Stanisław Górny – Rybna 

Brzeźnica 

        Miejscowośćpołożona niedaleko przeprawy przez Wisłę. Jest parafią od listopada 1982 r.  Nowy kościół pod wezw. Najświętszego Serca Pana Jezusa został wybudowany przez ks. Eugeniusza Rudzika. Tutaj pielgrzymka góralska odprawia nabożeństwo ekspiacyjne ku czci Najśw.Serca P. Jezusa organizowane przez tutejszego proboszcza. Tutaj tradycyjnie rozgrywany jestmecz piłkarski między pielgrzymami a księżmi przewodnikami. Często w wyniku tego meczu wiele osób jest kontuzjowanych.  

Z Brzeźnicy pielgrzymka góralska przejeżdża promem do Czernichowa. 

Czernichów (225 m. n.p.m.) 

        Wieś malowniczo położona na wysokim tarasie wiślanym. W pobliżu rozciągają się zalesione "jurajskie pagóry" Bramy Krakowskiej, wchodzące w skład Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego. Czernichów jest starą flisacką osadą.  Od XVI w. osada ta wchodziła wskład majątku królewskiego, który po 1816 r. został podzielony przez komisję Włościańskiej Rzeczypospolitej Krakowskiej. Część gruntów otrzymali wtedy chłopi, a drugą część oddano w dzierżawę dziedziczną wójtowi z Rybnej - Janowi Kadłubowskiemu. Kiedy w pierwszej połowie XIX w. flisactwo w okolicy Czernichowa straciło rację bytu, doskonali czernichowscy flisacy zaczęli wyjeżdżać na zarobek w różne strony Polski.   

Centrum Czernichowa jest podobne do niewielkiego miasteczka. Najwyższy punkt skalistego ryneczku zajmuje barokowy kościół p.w. Trójcy św., z gotyckim prezbiterium z 1440 r. i nawami barokowymi z XVII-XVIII w. Przed kościołem znajduje się pomnik ku czci dra Franciszka Stefczyka, najsławniejszego nauczyciela czernichowskiej Szkoły Rolniczej, otwartej w 1860 r. Prof. Stefczyk był twórcą pierwszych wiejskich kas kredytowych i spółdzielni. Założona w 1860 r. Szkoła Rolnicza działa nadal. Początkowo jej zadaniem było kształcenie niższych kadr pracowników folwarków kościelnych i szlacheckich. Przypomina o tym tablica pamiątkowa umieszczona na budynku Szkoły Rolniczej, obok której przechodziła poprzednio pielgrzymka Górali. W przysiółku Czernichówek wznosi się malownicza, ośmioboczna kaplica zXVII w. 

Rybna (260 m. n.p.m.) 

        Wieś położona na południowej krawędzi Garbu Tęczyńskiego. Na zachodnim końcu wsiciągnie się częściowo skalista dolina Wrzosy z kamieniołomem porfiru w Orlej. Nad doliną wznosi się widokowa Wielka Góra (388 m. n.p.m.). Nazwa wsipochodzi od licznych dawniej stawów, w których hodowano ryby na stół królewski. Parafię w Rybnej erygowano w 1346 r.  

Obecny kościół w stylu barokowym, p.w. św. Kazimierza, wybudowano na początku XIX w. W głównym ołtarzu znajdujesię obraz Matki Bożej zwanej Rybiańską. Wiele lat pracowali tutaj KsiężaOrioniści. Obecnie pracują tu księża diecezjalni.  

W tutejszym dworze, obok którego poprzednio pielgrzymka góralska przechodziła, mieszkał znany dramaturg Karol Hubert Rostworowski(1877-1938).

V dzień: Rybna - Nowa Góra 

Zalas (300 m. n.p.m.) 

        Wieś wdolinie Sanki. W okolicy są liczne kamieniołomy różnokolorowego porfiru. W kościele św. Marii Magdaleny z 1919 r. zachowały się trzy gotyckie obrazy na desce, pochodzące z dawnego tryptyku oraz przedmioty gotyckie i renesansowe. Przy kościele stoi drewniana dzwonnica z XVIII w. oraz klasycystyczna plebania z pocz. XIX w. 

Tęczyn (411) 

        Przed nami, schodząc do Tenczynka, w oddali po lewej stronie ukazują się ruiny zamku"Tęczyn". Wznosi się on na tzw. Garbie Tenczyńskim zbudowanym ze skały wulkanicznej. Historia zamku owiana jest legendą. Ok. 1319 r. kasztelan krakowski Nawój z Morawicy wzniósł tu zamek na miejscu dawnego grodziska. Nawój był protoplastą - znanego w Polsce rodu Tęczyńskich których zabiegom zawdzięczamy małżeństwo Jadwigi z Władysławem Jagiełłą oraz unię Polski z Litwą. Im też królowa Jadwiga powierzyła realizację swego testamentu. W zamku "Tęczyn" więzieni byli najznakomitsi jeńcy krzyżaccy wzięci do niewoli podczas bitwy pod Grunwaldem (1410). W późniejszym czasie Tęczyńscy byli z kolei zawziętymi przeciwnikami małżeństwa Zygmunta Augusta z Barbarą Radziwiłłówną. W połowie XVI w. istniała szansa na spokrewnienie rodziny Tęczyńskich z rodziną królewską w Szwecji. Przeszkodziła jednak temu przedwczesna śmierć Jana Tęczyńskiego, kandydata do ręki królowej szwedzkiej Cecylii (z powieści J. Ursyna Niemcewicza pt. "Jan z Tęczyna"). Natomiast Andrzej Tęczyński, po ucieczce z Polski Henryka Walezego, bliski był nawet osiągnięcia tronu królewskiego w Polsce. W XVI w. w zamku"Tęczyn" gościli Mikołaj Rej z Nagłowic, Jan Kochanowski oraz inni znakomici przedstawiciele kultury polskiej "złotego wieku". W ciągu 350 lat z rodu Tęczyńskich wywodziło się 22 wojewodów, 23 kasztelanów i 42 starostów. W 1570 r. Jan Tęczyński rozbudował zamek i uczynił z niego okazałą renesansową siedzibę. Ok. 1610 r. dobudowano bastiony. W czasie "potopu" Szwedzi splądrowali zamek spodziewając się bogatych łupów. Zamek został jednak odbudowany, ale nie wrócił już do dawnej świetności. W 1768 r. zamek spłonął od pioruna i został ostatecznie opuszczony przez mieszkańców.W zamku straszy... Co noc, a czasami o świcie, wśród ruin krąży rycerz to wpostaci człowieka, to znów ptaka. Jeżeli ktoś zakłóci jego spokój... nie wróci już stamtąd. 

        Od Zalasu do Tenczynka droga prowadzi poprzez mieszany las zwany "Zwierzyńcem". Las ten w XVI w. był terenem łowieckim "Panów na Tęczynie", którego ogrodzona część obejmowała ok. 869 ha. W części tej hodowano i polowano na: daniele,borsuki, dziki, jelenie. W okolicach tutejszych znajdują się też kamieniołomydiabazu - skały wulkanicznej. używanej jako tłucznia do budowy dróg i nasypówkolejowych. 

Tenczynek (280) 

        Wieś wśródobszernych lasów w kotlinie Tenczynka. Założył ją Nawój z Morawicy w XVI w.jako służebną osadę dla pobliskiego zamku "Tęczyn Wielki". W XVI w.czynne tu były: papiernia, młyn, browar, ślusarnia, warsztaty płatnerskie(wyrób mieczy, zbroi), tartak, później też druciarnia i kopalnie węglakamiennego. W drugiej poł. XVII w. czynne były: gorzelnia, piekarnia, dwór zfolwarkiem. W XVIII w. w lesie "Zwierzyniec" były dwie kopalnie węgla kamiennego. Eksploatowanie węgla zaniechano dopiero pod koniec II wojnyświatowej. Kościół św. Katarzyny w Tenczynku i jego barokowe wyposażenie pochodzi z lat 1728-42. W jego podziemiach spoczywają zwłoki ostatniego z Tęczyńskich - Jana zm. w roku 1638. Koło kościoła znajduje się interesująca "skałka karbońska", stanowiąca pomnik przyrody. 

Krzeszowice (260) 

        Miasto i uzdrowisko zajmujące całą szerokość tzw. Rowu Krzeszowickiego w jego środkowym odcinku. Stanowi ono bazę wypadową do miejsc o dużych walorach krajoznawczych i turystycznych: ruin zamku Tęczyn, obszernego lasu Zwierzyniec, do malowniczych dolin Eliaszówki, Czernki i Kamieniec. Pierwsza wzmianka o Krzeszowicach pochodzi z 1286 r., kiedy biskup krakowski Paweł z Przemkowa lokował wieś naprawie niemieckim. Od przełomu XVI i XVII w. Krzeszowice należały do roduTęczyńskich, a następnie do Opalińskich, Sieniawskich, Czartoryskich, Lubomirskich, a od 1817-1939 r. do Potockich. W 1933 r. Krzeszowice uzyskały prawa miejskie. Od dawna wykorzystywano jego walory uzdrowiskowe. Co najmniej od 1629 r. wykorzystywano źródła krzeszowickie - siarczany da celów leczniczych. Ok. 1780 r. książę August Czartoryski zbudował pierwsze łazienki,a jego córka, Izabela Lubomirska mieszkania dla kuracjuszy, szpital dla 30 ubogich chorych, pałac rozrywkowy tzw. Vauxhall oraz park uzdrowiskowy. Zaczasów Potockich odkryto źródło "Zofii", przy którym w 1829 r.wzniesiono szpital (dziś "stary szpital"), a w pobliżu schronisko dla starców i kalek. Ok. 1835 r. zaczęła spadać popularność uzdrowiska. W latach 1966-69 po odwierceniu nowego, bardziej wydatnego źródła wody siarczanej, kopalnia węgla kamiennego w Sierszy wybudowała dla swych pracowników ośrodek rehabilitacyjny, wykorzystując do tego również stary budynek łazienek "Zofia". W klasycystycznym pałacyku Vauxhall obecnie mieszczą się różne szkoły. Główne źródło siarczane znajduje się koło kościoła. Po raz pierwszy zostało obudowane ok. 1778 r.   

Dużą wartość architektoniczną posiada neogotycki kościół św. Marcina, budowany w latach 1833-44 wg projektu Karola Frydryka Schinkla. Jest on ozdobiony okazałą fasadą. Wewnątrz znajdują się cenne obrazy: m.in. "Hołd Trzech króli" pędzla Santiago di Tito(1597) w ołtarzu głównym oraz obraz MB objawiającej się rodzinie Potockich, malowany przez Leopolda Kupelwiessera z Wiednia.  

        W pałacu Potockich w okresie okupacji niemieckiej miał swą letnią rezydencję generalny gubernator Hans Frank. Po wojnie był użytkowany jako zakład wychowawczy dla młodzieży. Pałac otoczony jest rozległym (12,5 ha) dobrze utrzymanym parkiem krajobrazowym założonym w 1849 r. Rosną w nim m.in. jarząb szwedzki, miłorząb, surmie, tsuga kanadyjska, platany, iglicznia trójcierniowa itp. W neogotyckiej kaplicy na cmentarzu znajduje się grób generała Józefa Chłopickiego, jednego z przywódców Powstania Listopadowego. 

Czatkowice 

        Znajduje się u wielki łom karbońskiego wapienia węglowego, wykorzystywanego jako doskonały topik do pieców hutniczych. Od XII i XIII w. w okolicach znajdowały się odkrywkowe kopalnie rud ołowianki z domieszką srebra. Wyzyskiwano z nich srebro. Od XV w. ważną pozycję stanowił ołów produkowany dla potrzeb wojskowych. Na przełomie XVIII i XIX w. odkryto metodę wytapiania cynku z galmanu. W związku z tym następuje ponowny rozwój górnictwa na tym terenie. W XIX w. istniały kopalnie w: Czernej, Nowej Górze, Miękini, Ostrężnicy, Lgocie, Myślachowicach i innych miejscowościach. Właściwie większość wsi na tym terenie posiadała własne kopalnie. 

Czerna (300-350) 

        Wieś przy zbiegu potoków Czernka i Eliaszówka. Do 1939 r. popularne letnisko dla mieszkańców Krakowa. Na zachodnim stromym zboczu doliny Eliaszówki, wznosi się klasztor i kościół Karmelitów Bosych, ufundowany w 1628 r. przez Agnieszkę z Tęczyńskich Firlejową z Tęczyna. W barokowym klasztorze i kościele św. Eliasza znajduje się wiele pięknych szczegółów architektonicznych i elementów wyposażenia z czarnego marmuru dębnickiego. Nad potokiem Eliaszówka znajdował się przerzucony kamienny most z lat 1671-1695, zwany diabelskim, o dł. 120 m i wys. 18 m. Wsparty był na 13 arkadach, które obecnie są w ruinie. Przy kościele jest kaplica poświęcona pamięci św. Rafała Kalinowskiego, członka Rady Narodowej w Powstaniu Styczniowym z 1863 r., później zesłańca syberyjskiego, a w końcu karmelity bosego w Czernej. Kościół do 1805 r. był objęty klauzurą papieską i zarezerwowany wyłącznie dla samych pustelników karmelitańskich. Klauzura papieska kościoła została zniesiona 13 lipca 1805 r. przez biskupi konsystorz w Krakowie, który dozwolił dopuszczać wiernych obojga płci do udziału w nabożeństwach w kościele. Od tego momentu datuje się liczny napływ pielgrzymów z najbliższych okolic i ze Śląska do klasztoru karmelitańskiego i wzrost kultu MB Szkaplerznej. Centralną uroczystością roku stał się odpust w uroczystość MBSzkaplerznej 16 lipca. O licznych łaskach tu otrzymanych mówią wota.

 Podanie głosi, że na niedostępne wzgórze pokryte skałami, jarami i zaroślami, należącedo majątku Jana Tęczyńskiego wojewody krakowskiego, często przychodził z pobliskiej wioski na modlitwę starzec. Ludzie pytali go, dlaczego nie chodzi na modlitwę do kościoła, tylko przychodzi tutaj, na to samotne miejsce. On dał im takąo dpowiedź: za niedługo na to miejsce przybędą wybitni słudzy Boży i zasłyną wielką świętością życia. Na tych samotnych skałach zbudują kościół i oddawać będą cześć Bogu i NMP. I tak się niebawem stało. Na przyklasztornym cmentarzu można obejrzeć grób Aleksandra Błędowskiego, jednego z przywódców Powstania Listopadowego. W górnej części doliny Eliaszówki bije ocembrowane źródło św.Eliasza, zwane popularnie źródłem Miłości. 

Obraz Matki BożejSzkaplerznej 

        W lewym ramieniu transeptu kościoła karmelitów w Czernej jest usytuowany wczesnobarokowy ołtarz MB Szkaplerznej. Ołtarz ku czci: MB w dniu 28 października1657 r. konsekrował bp Stefan Kazimierz Charbnicki - sufragan lwowski. W ołtarzu znajduje się obraz olejny namalowany wg wzoru bizantyjskiego MBŚnieżnej z bazyliki S. Maria Maggiore w Rzymie (Madonna Salus Populi Romani). Obraz ten był wielokrotnie odnawiany i poprawiany. W pierwszych latach XX w.zaczęto go przyozdabiać haftowaną szatą. Pierwsza powstała z inspiracji wizytatora III Zakonu Karmelitańskiego w Polsce - O. Mieczysława Woźniczki. 

MODLITWA DO MATKI BOŻEJ SZKAPLERZNEJ W CZERNEJ 

Witaj Pani i Królowo, z Tego tronu na nas spójrz.Uproś łaskę Chrystusową dla zbawienia naszych dusz. 

Twym Szkaplerzem przyodziani pod Twój płaszcz garniemysię. Usłysz modły nasza Pani, zasmuconym otrzyj łzę. 

Módl się, byśmy pokój i nadzieję mogli mieć. 

Nowa Góra (450) 

            Obecnie wieś. Przed 1450 r. otrzymała prawa miejskie. Nigdy jednak Nowa Góra nie doszła do większego znaczenia i prawa miejskieu traciła na początku XX w. W okolicy od dawna wydobywano rudę ołowiu, z której odlewano kule armatnie. Dlatego przypuszcza się, że Nowa Góra powstała jako osada górnicza. W XVIII w. wydobycie rudy zmalało. Ponowny rozkwit górnictwanastąpił na początku XIX w.  W kościele Ducha Świętego z końca XIX w. znajdują się cenne sprzęty, w tym trzy kielichy: gotycki,późnorenesansowy i barokowy oraz włoska kapa ze strzyżonego aksamitu.  W rynku stoi kamienna figuraufundowana jeszcze przez króla Jana Kazimierza (XVII w.). 

VI dzień: Nowa Góra – Rodaki 

Płoki 

        W Zagłębiu Krakowskim, w okręgu kopalnictwa węgla i rud galmanu, znajduje się miejscowość Płoki, nazwana tak od płukania wydobytych z ziemi kopalin. Według historyka,kanonika Jana Długosza, ok. 1300 r. w Płokach zbudowano kościół p.w. Narodzenia NMP i utworzono parafię dla mieszkających tu górników i ich rodzin. Obecny kościół jest trzecim. Pierwszy spłonął w 1793 r., następny rozebrano, bo groził zawaleniem a na jego miejscu w latach 1949-51 wzniesiono obecny z wysoką wieżą. Kościół konsekrował dopiero 6 września 1981 r. bp Jan Groblicki. 

Obraz MB PatronkiRodzin Górniczych 

        W świątyni znajduje się cudowny obraz MB. Według znawców, pochodzi on z krakowskiej szkoły malarskiej z drugiej połowy XV w. Kult Matki Bożej potwierdzają zachowane miedzioryty z XVII w. W okresie międzywojennym odpustowe pielgrzymki na święto Narodzenia MB liczyły po 50 tys. pielgrzymów. Pielgrzymi ci rekrutowali się zgórniczych terenów Chrzanowa, Jaworzna i Olkusza.   

Po II wojnie światowej teren ten był szczególnie narażony na wielkie wpływy ateizacji i radykalnej agitacji antykościelnej, prowadzonej wśród lewicowych kręgów robotniczych. Doszło nawet do tego, że ludność tego okręgu prosiła Stalina o włączenie ich rejonu do Związku Radzieckiego. Ofiarą tej agitacji antykościelnej stał się ks. proboszcz Michał Franciszek Rapacz (1937-46). Ten świątobliwy kapłan broniący wiary i prawdy, został nocą z 11 na 12 maja I946 r. uprowadzony z plebanii do pobliskiego lasu i bestialsko zamordowany. Jego męczeństwo wywołało ogromny wstrząs w okolicy i przyczyniło się do wielu nawróceń. Jego grób znajduje sięprzy kościele. Pątnicy modlą się tu o mocną wiarę i odwagę dla Polaków oraz owyniesienie męczennika na ołtarze. 

MODLITWA DO PATRONKI RODZIN ROBOTNICZYCH 

W PŁOKACH 

Najukochańsza Matko Zbawiciela, spoglądająca na nas z tego wizerunku w Płokach, która otrzymujesz od Twego Boskiego Syna wszystko, o co Go prosisz. Uproś u Syna dla księdza Michała Rapacza, łaskę wyniesienia na ołtarze, aby dla kapłanów i wiernych był zawsze świetlanym wzorem i aby podobnie jak w życiu, tak i po śmierci, mógł wiele zdziałać dla Boga i dusz nieśmiertelnych. 

Prosimy też, abyśmy wsparci jego przykładem, trwali nieugięcie w wyznawaniu wiary, a w miłowaniu Ciebie i naszych bliźnich nigdynie ustawali. Amen! 

Olkusz 

        Miasto na zachodnim skraju Wyżyny Krakowskiej. Ważna baza wypadowa na Jurę i na SzlakOrlich Gniazd. Pierwotny 0lkusz leżał ok. 2 km na zachód od dzisiejszego. Pierwsze wzmianki historyczne o Olkuszu pochodzą z 1257 i 1262 r. Pod koniec XIII w. Olkusz otrzymał prawa miejskie.  

Po pożarze w 1370 r. król Kazimierz Wielki odbudował miasto i otoczył je murem obronnym. Szczyt świetności miasta przypada na wiek XV i XVI. W Olkuszu mieściła się nawet mennica państwowa. Stąd pochodzi dwóch znakomitych astronomów polskich: Marcin i jego bratanek Stanisław Bylicowie oraz słynny matematyk Marcin Bień.  

Nad Olkuszem góruje gotycki halowy kościół św. Andrzeja z przełomu XIII i XIV w. Podczas przebudowy w XIX w. uległ nieco przekształceniu. W prezbiterium znajduje się bardzo cenny "poliptyk olkuski" z 1485 r., wykonany przez malarza krakowskiego Jana Wielkiego. Darem gwarków olkuskich jest srebrny krzyż z początku XVII w., o wadze 7 kg i wysokości 1,5 m. Z innych zabytków należy wyróżnić: laskę marszałkowską gwarków, wykonaną z drzewa gruszowego z 1647 r. z wyrytą na niej modlitwą, gotycki krzyż z XIV-XV w., renesansowestalle rajców miejskich z 1500 r. i stalle księży z 1594 r. w prezbiterium. Przyległe dwie kaplice: św. Anny z połowy XV w. i Loretańska z 1620 r. Po roku 1960 odkryto w prezbiterium cenne polichromie z różnych okresów stylowych, nawarstwione jedne na drugich: gotyckie z końca XIV w., renesansowe z 1592 r. i z przełomu XVIII i XIX w. oraz z lat I914-17. Pośród motywów roślinnych znajdują się postacie gwarków olkuskich w strojach z XVI w. Są to jedyne zachowane w Polsce wizerunki strojów górniczych z owych czasów. Odkryta polichromia uległa już wtórnemu zniszczeniu. Koło kościoła zachowały się resztki murów obronnych, zbudowanych z czerwonego piaskowca. Do murów przylega XVIII wieczna kaplica św. Jana Kantego. Na starym cmentarzu znajduje się symboliczna mogiła włoskiego oficera płk. Francesco Nullo, poległego 5 maja 1863 r. pod pobliską Krzykawką, podczas walk Legii Cudzoziemskiej z wojskami carskimi. 

Klucze (350) 

        Wieś na pograniczu Wyżyny Krakowskiej i śląskiej. Od strony wschodniej wznoszą się wzgórza z licznymi skałami ostańczymi. Pod koniec XIV w. w rejonie tym eksploatowano rudę żelaza. W 1895 r. Ludwik Mauve założył tutaj fabrykę papieru, która przed i po II wojnie światowej była przebudowywana. Nadal mieści się tu Zakład Papierniczy. W Kluczach znajduje się okazały pałacyk z XIX w. W pobliżu rozciąga się dworski park, przekształcony w ogród-skwer.   

Na wzgórzu nad Kluczami wznosi się kościół. W 1937 r. stała tu jeszcze kaplica - barak. 1 maja 1938 r. bp Franciszek Sonik, wikariusz kapituły kieleckiej, eryguje parafię Klucze p.w. MBNieustającej Pomocy, wydzielając ją z parafii Olkusz. W 1943 r. Niemcy zabrali z kościoła wszystkie chorągwie, a jedną z białym orłem i MB Częstochowską zniszczyli. Wynieśli też sprzęty liturgiczne. 22 maja 1950 r. uroczyście wprowadzono do kościoła kopię cudownego obrazu MB Nieustającej Pomocy. 13 maja1973 r. parafię nawiedziła kopia cudownego obrazu Jasnogórskiego. 

Na wieży kościelnej można zauważyć lekkie pochylenie krzyża. Podanie mówi, że diabeł złym okiem spoglądał na olkuskie kopalnie, w których dobywano srebro. Zazdrościł więc górnikom i mieszkańcom Olkusza i Sławnikowa szybkiego wzbogacania się. Udał się więc nad Morze Bałtyckie. Piaskiem z jego dnan apełnił ogromny wór, który nałożył na plecy i poleciał w kierunku Olkusza, aby zasypać tamtejsze kopalnie srebra. szybując nad wsią Klucze zawadził worem o krzyż na wieży kościoła. Wór rozdarł się a piasek rozsypał i tak powstała Pustynia Błędowska (1,5 km od Kluczy). 

Pustynia Błędowska 

        Przyjmuje się, te piaski zostały tu naniesione przez obfite wody, pochodzące z topnienia lodowców. Pustynia ma długość 9 km i szerokości 3-4 km. Głębokość piasku dochodzi do 60 m. Na wydmach pojawia sięsucha i ostra roślinność, jak np. dzika pszenica, wydmuchrzyca piaskowa, łoszczyca, trawa "szczotka" i inne. Powstaje tu także zjawisko"fatamorgany". 

Rodaki 

        Rodaki - wieś położona w północnej części gminy Klucze, przy drodze Olkusz - Zawiercie,w paśmie Krajobrazowego Parku Orlich Gniazd. Z najwyższego wzniesienia - Świnuszki (487 m.n.p.m.) - roztacza się przepiękny widok na Pustynię Błędowską i ruiny zamku w Ogrodzieńcu. Na zboczu Świniuszki znajduje się jaskinia. Wieś otacza obszar lesisty usiany ostańcami, poprzecinany skalistymi dolinkami, stanowiący wspaniały szlak turystyczny i rowerowy, raj dla miłośników wspinaczek i grotołazów. Nazwa wsi jest etniczna i pochodzi prawdopodobnie od jakiegoś rodu, który mógł posiadać tę miejscowość. W kronikach z 1398 roku wieś występuje jako Rodak, w latach 1470-80 jako Rodaky. Już w 1325 roku był tu kościółek, ale sam awieś należała do parafii Chechło.  

Do 1325 r. była królewszczyzną. Wtedy jednak, wraz z Kluczami i zamkiem w Ogrodzieńcu, nadana zostałac ześnikowi Włodkowi. W XV w. wieś ta była własnością Salomona i Piotra herbu Łabędź. Miała wówczas 15 łanów kmiecych, z których dziesięcinę wartą 4 grzywny płacono biskupowi krakowskiemu, zaś dziesięcinę wartą 2 grzywny z łanu sołtysiego płacono plebanowi w Chechle. Według regestru poborowego w 1490 r. wieś miała 11 łanów. W 1581 r. była własnością Bonerów. W XVI w. był w Rodakach młyn ikarczma. W XIX w. należała do gminy Ogrodzieniec w powiecie olkuskim. W 1876 r.tutejszy folwark liczył 1396 mórg powierzchni, z czego 401 mórg miały gruntyorne i sady, łąk mórg 39, lasu 922, nieużytków mórg 34, były w nim 4 budynkimurowane i 18 drewnianych. W końcu XIX w. ziemia dworska została rozparcelowanamiędzy chłopów.   

Najcenniejszym zabytkiem wsi jest drewniany kościółek pod wezwaniem św. Marka, wzniesiony prawdopodobnie przed rokiem 1601 r. z drewnianą dzwonnicą z XVIII lub XIX wieku. Przy jego budowienie używano gwoździ, bo ich jeszcze wtedy nie znano. Kościółek jest jednonawowy, częściowo z podcieniami, od północy zwieńczony zakrystią i otwartymi sobotami. Na pokrytym gontem dachu znajduje się barokowa wieżyczka. W głównym, późnobarokowym ołtarzu znajduje się obraz św. Marka. W bocznym ołtarzu kościoła znajdował się także posąg św. Mikołaja z początku XV wieku, który przeniesiony został do nowego kościoła w Rodakach. Znajduje się tam także epitafium Krzysztofa Zawalskiego, zmarłego w 1673 roku. Zabytkową świątynię otacza kamienny mur. W 2001 roku kościółek został wpisany na listę obiektów drewnianych w Małopolsce i włączony do "Szlaku ArchitekturyDrewnianej". 

 Nowy kościół z kamienia jest p.w.Matki Bożej Częstochowskiej. 

VII dzień: Rodaki – Leśniów 

Ogrodzieniec 

        Miasto położone w pobliżu jednego ze źródeł Czarnej Przemszy. Wymieniony jako osada w1 385 r., należał kolejno do rodzin Bonerów, Firlejów i Warszyckich. Późno barokowy kościół Przemienienia Pańskiego pochodzi z 1787 r. Przed 1409 r. Ogrodzieniec otrzymał prawa miejskie. W pobliskim Podzamczu znajdują się ruiny zamku posiadającego sławę najbardziej malowniczego w Polsce. Pierwotny zamek wybudowano na miejscu dawnej warowni w XIV w. prawdopodobnie za czasów króla Kazimierza Wielkiego. W XVI w. tereny te stają się własnością bogatej krakowskiej rodziny Bonerów, którzy w latach 1530-60 dokonują przebudowy zamku w niezwykle okazałą rezydencję gotycko-renesansową. Zamek, podobnie jak wszystkie warownie na terenie Jury, został zniszczony w czasie najazdu szwedzkiego, popadając z biegiem czasu w ruinę. W ostatnich latach przeprowadzono tam prace konserwacyjne, zabezpieczając zabytek jako trwałą ruinę. Równocześnie wytyczono po terenie zamku trasę zwiedzania, po której oprowadzają przewodnicy. W pobliżu ruin: na najwyższym wzniesieniu Jury, na tzw. Górze Zamkowej (inaczej zwaną Janowską - 504 m n.p.m.) widoczne są olbrzymich rozmiarów ostańce, podobne do wielkoludów. 

Kromołów 

        Jest to dzielnica Zawiercia. Pod względem urbanistycznym zupełnie z nim nie związana. Położony nad źródłami Warty. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1193 r. Kromołów zastał miastem w XIV lub XV w. W pierwszej połowie XVI w. kościół przeznaczono na zbór ariański, a miejscowi katolicy wybudowali sobie nowy kościół w Skarżycach. Kromołów nigdy nie rozwinął się pod względem gospodarczym choć w XVII w. były tu fabryki sukien, postrzygalnia i farbiarnia, a w XIX w. było tu 12 warsztatów bawełnianych i fabryka siwego sukna. W XIX w. Kromołów utracił prawa miejskie. W Kromołowie zachował się układ centrum z czasów lokalizacji. Kościół św. Mikołaja pochodzi z XVI w. Później go przebudowano. W kościele na uwagę zasługują żelazne gotyckie drzwi z XV w. oraz pomnik w kształcie obelisku poświęcony Konstantemu Gostkowskiemu - Generałowi Wojsk Polskich z początku XIX w. i jego żony Zuzanny. W południowej części Kromołowa znajduje się kirkut, tzn. cmentarz żydowski z XVIII w., z wieloma ciekawymi pomnikami nagrobnymi w kształcie kamiennych stel (płyt) z interesującymi reliefami (płaskorzeźbami) i nagrobkami z XVIII i XIX w. 

Włodowice (370) 

        Wieś o charakterze miasteczka położona na skraju krawędzi jurajskiej. Miały one prawa miejskie w pierwszej połowie XIV w. W drugiej połowie XVI w. Włodowice były jednym z głównych ośrodków reformacji w tym rejonie Polski. Kościół tutaj także zamieniono na zbór ariański. Do rzędu wsi Włodowice spadły w 1970 r. Włodowice rozsławił jeden z ostatnich właścicieli Michał Poleski, który w 1870 r. założyłtu znaną szkołę agronomiczną, w której zgromadził bogaty zbiory przyrodnicze. Ten sam Michał w Rokitnie szlacheckim utworzył dużą bibliotekę naukową. Jest ont eż autorem pracy historycznej pt. „Zamek Ogrodzieniecki” (wydanej w r. 1913). Murowany kościół św. Bartłomieja został zbudowany w latach 1701-1703 na miejscu poprzedniego z około połowy XV w. Mimo zniszczeń (pożar w 1772 r. z powodu pioruna), przekształceń (podniesienie wieży w 1796 r., dobudowa zakrystii i kaplicy w 1890-1911) zachował charakter barokowy. Na płd.-wschód od rynku znajdują się ruiny pałacu zbudowanego przez Stanisława Warszyckiego w drugiej połowie XVII w. Według tradycji w 1683 r. gościł w nim król Jan III Sobieski. Stąd trzy pokoje nazwane królewskimi. W 1956 r. zniszczył go kilkudniowy pożar. 

Żarki (330) 

        Miasto położone nad źródłowym odcinkiem potoku Leśniówka, na pograniczu z doliną górnej Warty. Według tradycji pierwotne Żarki znajdowały się ok. 2 kilometra napłn.-wsch. od obecnego miasta, w okolicy ruin kościoła św. Stanisława (1763), znajdującego się w ruinie od połowy XIX w. (droga z Jaworznika). Zmiana miejsca położenia miasta nastąpiła po epidemii cholery (1661) lub po pożarze (1664). Mieszkańcy miasta rozproszyli się po okolicznych lasach, a właściciel dóbr Jan Męciński założył nowe miasto na obecnym miejscu. 

Żarki w podaniach historycznych pojawiły się w 1382 r. jako miasto, które oddawało dziesięcinę klasztorowi Paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie. Nie posiadały jednak korzystnych warunków do rozwoju, ponieważ gleba była uboga i otaczały ją rozległe lasy. Od XIV w. Żarki stanowiły własność prywatną. W 1466 r. miał stać tu zamek, którego przeciw ślązakom miał bronić Jakub Kreza. Zamek żarecki stał, być może, w miejscu dzisiejszego parku, miedzy ulicą Koziegłowską a Myszkowską. W XVI w. miasto posiadali Myszkowscy z Mirowa, gdzie mieli zamek, a następnie Korycińscy i Męcińscy. W 1712 r. pod Żarkami rozegrała się walka między stronnikami Stanisława Leszczyńskiego, a stronnikami Augusta II Mocnego. Od 1829 do 1854 r. właścicielem Żarek i okolicznych dóbr stał się Piotr Steinkeller, syn kupca z Krakowa (i przemysłowca), choć mieszkał w Warszawie. W 1831 r. założył tu fabrykę maszyn oraz wybudował osiedle dla ponad 100 robotników i ich rodzin. W zakładach tych produkowano maszyny parowe, rolnicze, słynne karety pocztowe zwanesteinkellerkami, także znakomite resory itp. Steinkeller zatrudniał świetnych fachowców, sprowadzanych nawet z zagranicy. W 1843 r. fabryka jednak upadła, ana jej miejscu powstała przędzalnia bawełny, która spłonęła w okresie międzywojennym. Na jej miejscu dzisiaj jest Liceum Ogólnokształcące. Piotr Steinkeller, pierwszy w Polsce wprowadził tu gazowe oświetlenie. Był też inicjatorem przeprowadzenia przez Żarki kolei Warszawa-Wiedeń. Mieszkańcy jednak przeciwstawili się temu. Od 1857 r. Żarki należały do spółki: Karol Ordęga, Stanisław Lesser, Karol Osterloff. W l870 r. Żarki utraciły prawa miejskie, aby odzyskać je w roku 1949. Od 1880 r. w Żarkach gospodarzył Karol Szajber. 

           Przy starym Rynku stoi parafialny kościół p.w. św. św. Szymona i Judy z 1522 r. W 1702 r. uległ spaleniu. Odbudowy dokonał Męciński. W 1846 r. Piotr Steinkeller dokonuje przebudowy kościoła wg planu H. Marconiego. Neogotycka fasada kościoła, wewnątrz barokowe portale oraz późnobarokowy ołtarz główny pochodzą sprzed 1746 r. W kościele znajduje się kaplica Męcińskich, a w kruchcie płyta ku czci Piotra Steinkellera. Umieszczono ją w 1894 r. w 40-tą rocznicę jego śmierci. 

Leśniów 

        Dzisiejsza dzielnica Żarek. W źródłach historycznych występował wcześniej niż Żarki, bo już od 1326 r. W 1700 r. Józef Męciński do tutejszego Kościoła sprowadził karmelitów bosych, którzy po trzech latach z fundacji zrezygnowali. W 1706 r.przybyli tu paulini z Jasnej Góry. W 1864 r. rząd rosyjski klasztor skasował. Paulini wrócili tu w r. 1936. Obecny Kościół Nawiedzeniem NMP został wzniesionyw 1559 r. W. r. 1791 przedłużono jego nawę. Później kilkakrotnie go odrestaurowywano. Posiada on charakter gotycko-renesansowy, ale barokowa fasada pochodzi z końca XVIII w. Wyposażenie kościoła jest przeważnie późnobarokowe i rokokowe. Na szczególną uwagę zasługuje jednak rzeźbiona w drewnie gotycka statua Matki Boskiej z Dzieciątkiem Jezus, uchodząca za cudowną. Obok kościoła znajduje się późnobarokowy klasztor Paulinów, zbudowany w latach 1755-71, a rozbudowano go w 1936 r. Znajduje się w nim nowicjat OO. Paulinów. 

         3 km na płn.-wsch. w Przewodziszowicach znajdują się ruiny strażnicy obronnej (420 m. n.p.m.). W latach1424-1454 wieś Przewodziszowice i zamek (strażnica) należał do rycerza rozbójnika Mikołaja Kornicza, zwanego Siestrzeńcem. Tędy bowiem wiódł szlak bursztynowy (od Bałtyku na południe). Niedaleko Przewodziszowic wznosi się samotna skala. Stanowi ona najwyższy punkt (423 m. n.p.m.) całej północnej części Płaskowyżu Częstochowskiego. Widzimy z niej przepiękną panoramę skalistych ostańców. 

MATKA BOŻA LEŚNIOWSKA - PATRONKA RODZIN; 

SANKTUARIUM BŁOGOSŁAWIEŃSTW RODZINNYCH

http://www.lesniow.pl/

        Według najstarszej tradycji historia figury rozpoczyna się w 1382 r., w czasie gdy książę Władysław Opolski w drodze powrotnej z Rusi do Opola wiózł ze sobą,o toczony niezwykłym kultem obraz Madonny z Dzieciątkiem, czczony do dziś na Jasnej Górze, zatrzymał się w Leśniowie, aby ugasić pragnienie. Słudzy wysłaniw poszukiwaniu wody wrócili z niczym. Wówczas książę zwrócił się w modlitwie do Matki Bożej z prośbą o ratunek. Za wstawiennictwem Matki Bożej wytrysło cudowne źródełko, które istnieje do dziś, dając początek rzeczce. Książę z wdzięczności za ten cud pozostawił tu figurę Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus, którą wiózł do Opola i ufundował dla Niej kaplicę nad źródełkiem. Gdy paulini przybyli do Leśniowa wzmógł się kult Matki Bożej i wzrosła liczba pielgrzymów. Przybywały tu pielgrzymki z Radomia, Tarnowa, Olkusza, Siewierza, Szczekocin, Pilicy, Oświęcimia, ze Śląska, a nawet z Częstochowy. Przychodzili tu pielgrzymi indywidualnie, z rodzinami, a także w zorganizowanych grupach parafialnych z chorągwiami. Pielgrzymi przybywali głównie na odpust Nawiedzenia NMP na 2 lipca. 13 sierpnia 1967 r. figura została ukoronowana przez Prymasa StefanaKard. Wyszyńskiego w obecności Kard. Karola Wojtyły. 

MODLITWA DO PATRONKI RODZIN W LEŚNIOWIE 

Maryjo Leśniowska! Radości nasza! "Radości, której nam nikt nie odbierze". Wypraszaj opiekę i moc Bożą Kościołowi w Polsce, by dobrze wypełnił zadania wobec ludu, który tyle wieków był wiernyBogu, Krzyżowi i Ewangelii. 

Dziewico Wspomożycielko, Pani Leśniowska, któraś mimo swych trudnych dziejów tutaj wytrwała, czuwaj nad naszymi rodzinami, pocieszaj,budź ufność, krzep ducha i umacniaj tych, którzy dążą do Twego świętegoWizerunku tam na Jasną Górę. Amen! 

VIII Dzień: Leśniów – Olsztyn 

Przybynów 

        Pierwotny kościół p.w. św. Piotra i Pawła, jak podaje Jan Długosz, był drewniany i stał tu już w XV w. Przetrwał on 250 lat. Następny w XVI w. wznieśli Myszkowscy. Był krótszy od obecnego o 1/3. Na froncie posiadał wieżę z podłużnym piramidalnym zakończeniem. W XVIII w. był przebudowany. W 1894 r. Spłonął w czasie pożaru. Kościół odbudowano, wieżę przebudowano. W kościele na wyróżnienie zasługuje obraz św. Piotra i Pawła oraz obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus. Podanie głosi, że obraz ten zostawił na przechowanie król Jan III Sobieski, udający siępod Wiedeń. Nie wrócił jednak po niego. 

Sokole Góry 

        Przed Olsztynem mijamy kopuliste wzniesienia porośnięte lasami, gdzieniegdzie skaliste, tworzące jakby gniazda górskie. Przeciętne wzniesienia nad okolicznym terenem wynoszą ok. 100 m. W Sokolich Górach znajduje się kilkanaście jaskiń. Najgłębsza jest Jaskinia Studniska (68 m). Należy ona do najgłębszych na Wyżynie Krakowskiej. Ozdobiona jest przepięknymi naciekami piaszczystymi. Piękna jest też Jaskinia Koralowa w Pustelnicy odługości 400 m ze zwisającym ze stropu naciekami kalcytowymi, osadzonym na kształt korali na korzeniach drzew. W jaskiniach Sokolich Gór gnieździ się 8 gatunków nietoperzy. 

Olsztyn pod Częstochową 

        Wieś owyglądzie miasta, położona na płaskowyżu Częstochowskim o nieurodzajnej, piaszczystej okolicy. Wśród licznych ostańców jurajskich wyróżnia się tu grzbiet skalny, zwany Słonecznymi Skałkami, na którym stoją ruiny zamku. Prawdopodobnie pierwszy zamek stał tu już w drugiej połowie XIII w., ale przebudował i rozbudował go przed r. 1349 król Kazimierz Wielki. Od 1406 r.zamek stanowił siedzibę  starostwa. W połowie XV w. Mikołaj z Przyrowa rozbudował zamek, czyniąc z niego wspaniałą siedzibę. W 1587 r. oblegał zamek arcyksiążę austriacki Maksymilian, niefortunny pretendent do tronu polskiego. Starostwo olsztyńskie utrzymało się jeszcze do rozbiorów Polski, mimo, ze zamek został zrujnowany przez Szwedów w roku 1656. U stóp zamku istniała osada służebna - Olsztynek, której w l488 r. król Kazimierz Jagiellończyk nadał prawa miejskie. Olsztyn oddalony od szlaków handlowych i położony na piaszczystej glebie nie doszedł do większego znaczenia i pod koniec XVIII w. stracił status miasta.                Obecny kościół parafialny pod wezw. św. Jana Chrzciciela jest z kolei trzecim kościołem. Wybudowano go w latach 1722-26. Wykonano go z materiałówpochodzących z rozebranych murów zamkowych, a parafię erygowano w roku 1552. Była prowadzona na początku przez Kanoników Regularnych z Mstowa. Kościół budował starosta olsztyński Jerzy Lubomirski, a uposażył go jego następca Wojciech Męciński. Poprzedni kościół spłonął wraz z miastem 1 września 1719 r. 

IX dzień: 0lsztyn - Jasna Góra 

Zielona Góra (330) 

            W Kusiętach wznosi się odosobniony,wysoki, zalesiony stożek Zielonej Góry. Rośnie tu m.in. buczyna karpacka, rośliny chronione, takie jak: wawrzynek, wilcze łyko, kwitnące okazy bluszczu pospolitego, śnieżyczka, przebiśnieg, konwalia majowa. Góra zbudowana jest zostańczych skałek wapiennych. Po południowej stronie stożka znajduje się otwór jaskini o dł. 60 m.,w których występują słupy naciekowe, a także ściana kalcytowa z otworami. Ze szczytu rozciąga się widok na Częstochowę. 

Jasna Góra 

            Książę Władysław Opolczyk w 1382 r. sprowadza z Węgier paulinów i osadza ich na wzgórzu w pobliżu wsi Stara Częstochowa; oddając im drewniany kościół parafialny, zbudowany z bali jodłowych. W niedługim czasie tenże książę powierza im przywieziony z ziemi halickiej niezwykły wizerunek Najśw. Panienki, który szybko w tym miejscu zasłynął cudami. W latach 1425-29 wzniesiono tu świątynię murowaną. W 1430 r. miał miejsce napad rabunkowy, w czasie którego obraz zbezczeszczono. Cudowny Obraz odnawia król WładysławJagiełło. W drugie połowie XV w. następuje rozbudowa Jasnej Góry: wzniesiono duży kościół obok kaplicy oraz dobudowano drugą cześć do kaplicy CudownegoObrazu. W XVII w. rozpoczęto fortyfikację Jasnej Góry, podjętą z inicjatywy króla Zygmunta III Wazy (ok. 1620 r.). W roku 1655 Jasna Góra zasłynęła poprzez obronę klasztoru przed Szwedami. W pierwszej połowie XVII w. wzniesiono nowe obiekty m.in. kaplicę św. Relikwii, Aniołów Stróżów, kaplicę grobową Denhoffów oraz kaplicę św. Antoniego. Paulini wznieśli także kilka kościołów i kaplic na terenie miasta. Po pożarze Jasnej Góry w roku 1690 nastąpiła energiczna odbudowa na przełomie XVII i XVIII w. W 1717 r. dokonano koronacji Cudownego Obrazu. W XVIII w. dalsza rozbudowa Jasnej Góry: biblioteka, drukarnia, refektarz (jadalnia). W 1813 r. car Aleksander I poleca rozebranie murów obronnych. Car Mikołaj I w 1842 r. pozwala na częściową rekonstrukcję murów. Na początku XX w. ożywia się znowu ruch budowlany i artystyczny na Jasnej Górze. Buduje się stacje Drogi Krzyżowej, trzecią część kaplicy i Wieczernik. 

     Jasna Góra to miejsce cudów i modlitw wszystkich Polaków. To także cel ustawicznych pielgrzymek nie tylko Polaków. Miejsce wciąż żywe i tętniące nieustannym życiemr eligijnym. To także cel naszej pielgrzymki góralskiej. 

MODLITWA DO KRÓLOWEJ POLSKI NA JASNEJ GÓRZE 

Bogarodzico Maryjo, Królowo z Jasnej Góry, Matko naszego Narodu. Jednoczymy się przy Tobie w ufnej modlitwie i dziękujemy Ci zawszystko, co uczyniłaś dla nas osobiście i dla naszej Ojczyzny. Za to, że nas obroniłaś i nie pozwoliłaś nam zginąć. Dziękujemy Ci, że wciąż budzisz nasze sumienia, dajesz nadzieję na zwycięstwo nad grzechem w nas, w naszych rodzinachi w naszej Ojczyźnie. 

Ufni w Twe potężne wstawiennictwo u syna Twojego, polecamy ci wszystkie nasze sprawy, nasze rodziny, naszą Ojczyznę, byśmy wszyscy byli Twoimi dziećmi, a nasz naród Królestwem Twego Syna i Twoim. Amen!